Boeren terug aan de macht

Gekopieerd, bron:Leeuwarder Courant

Boeren terug aan de macht
Zelden is de politieke wil zo groot geweest om de onderhandelingspositie van boeren en tuinders te verbeteren. Maar hoe regel je dat, meer marktmacht voor agrariërs?

Een Belgische boerin uitte onlangs via Facebook haar ongenoegen over het grote prijsverschil. ,,Wij verkopen onze prei voor 20 cent per kilo en in de Aldi moet er 1,45 euro voor betaald worden. Knolselderij wordt er voor 99 cent per stuk aangeboden terwijl wij 11 cent krijgen. Colruyt promoot raapjes voor ‘maar’ 1,99 euro per kilo, wij beuren er amper 15 cent voor.”

Voor veel boeren en tuinders zijn de voorbeelden zeer herkenbaar. Al vele jaren zien ze machteloos toe hoe ze het sluitstuk vormen in de prijsonderhandelingen.

Aanpassing van de ongelijke machtsverhouding
Er gloort echter hoop. Carola Schouten (ChristenUnie), de nieuwe minister van Landbouw, heeft in het regeerakkoord laten opnemen dat de Mededingingswet wordt aangepast ter correctie van de ongelijke machtsverhoudingen in de keten. Er staat ook in dat de Autoriteit Consument en Markt (ACM) erop gaat toezien dat boeren en tuinders hogere prijzen ontvangen van afnemers die bovenwettelijke eisen stellen, bijvoorbeeld aangaande duurzaamheid of dierenwelzijn.

Ook in Europa staan nu alle seinen op groen om de marktpositie van boeren en tuinders te verbeteren. ,,Voor het eerst heeft de Europese Commissie een breed mandaat van de lidstaten en het Europees Parlement om dit regelen. We kunnen aan de slag”, aldus Europees landbouwcommissaris Phil Hogan.

De vraag is alleen: hoe? Minister Schouten wil nog geen tipje van de sluier oplichten, zo maakte ze deze week duidelijk op de Grüne Woche in Berlijn, de grootste landbouwconsumentenbeurs ter wereld waar politici en vertegenwoordigers van het landbouwbedrijfsleven elkaar treffen. ,,We werken eraan, ik en staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken. Of er dit jaar een wetsvoorstel komt? Ik kan daar echt nog geen uitlatingen over doen.”

Tweede Kamer
In de Tweede Kamer leven volop ideeën waar Schouten uit zou kunnen putten. Zo wil PVV-Kamerlid Dion Graus dat de minister ingrijpt in de margeverdeling als daar aanleiding toe is. ,,Ze moet het geld weghalen bij de supermarkten en teruggeven aan de boeren.” Mocht dat niet lukken, dan wil Graus herinvoering van de minimumprijzen voor basisvoedsel. Bang dat de supermarkten dan gaan shoppen buiten Nederland is hij niet. ,,Ze willen Nederlandse melk, groente en vlees.”

PvdA-Kamerlid William Moorlag vindt ook dat het verschil in marktmacht tussen boer en supermarkt volledig uit balans is. ,,Ik vind het echt een kwestie van: de kerk is hoger dan de toren.” Zijn voorkeur om die onbalans aan te pakken gaat niet uit naar extra regels. ,,Kijk, als overheid heb je drie instrumenten om iets te bereiken: koffie, geld en regels. Met koffie bedoel ik overleg en polderen. Dat heeft mijn voorkeur. We hebben al een Energieakkoord, waarom dan ook niet een Landbouwakkoord waarin partijen een overeenkomst sluiten over een klimaat-, dier- en milieuvriendelijke landbouw met heldere prijsafspraken voor de boeren?”

,,De maatschappij heeft gewoon baat bij stabiele, goede prijzen voor boeren”, betoogt CDA-Kamerlid Jaco Geurts. ,,Als marges voortdurend onder druk staan, dendert de schaalvergroting onverminderd voort. En dat is niet wat we willen. Bovendien ontneemt het boerenzonen en -dochters de lust om het ouderlijke bedrijf over te nemen.” De christendemocraat zet in op een voedselscheidsrechter bij wie boeren en voedselproducenten zich kunnen beklagen over een onrechtvaardige margeverdeling of contractbreuk.

Over contractbreuk gesproken. Een paar jaar geleden beëindigde Albert Heijn eenzijdig een prijsafspraak met FrieslandCampina. De zuivelcoöperatie accepteerde dat niet en beëindigde de levering van Campina-producten, waarna de supermarktketen met hangende pootjes op zijn besluit terugkwam uit vrees voor klantenverlies.

Krachten bundelen en versoepelen regels
Deze gebeurtenis toont volgens VVD-Europarlementariër Jan Huitema twee dingen aan. ,,Het is nuttig als boeren en tuinders hun krachten bundelen in stevige organisaties. En van nog groter belang is dat ze sterke merken of concepten ontwikkelen waar niemand omheen kan. Mededingingsregels zouden versoepeld moeten worden als boeren, verwerkers en supermarkten afspraken maken over zo’n concept.”

Dat die regels nu nog star zijn, bewijst de afwijzing van Kip van Morgen. In dit concept hadden supermarkten, boeren en verwerkers afspraken gemaakt over de verkoop van kippenvlees met meer dierenwelzijn. Het ‘normaal’ geproduceerde kipfiletje zou uit de schappen gehaald worden. De ACM stak hier begin 2015 een stokje voor. Ze oordeelde dat de consument door de afspraak geen keus meer heeft om een reguliere kip te kopen. ,,En dat gaat ons te ver”, verklaarde ACM-voorzitter Chris Fonteijn destijds.

Voorzitter Marc Calon van boerenorganisatie LTO Nederland hoort het tevreden aan, al dat politieke meedenken over een betere onderhandelingspositie voor boeren en tuinders. Voor hem staat als een paal boven water dat boeren meer mogelijkheden moeten krijgen om hun krachten te bundelen.

,,Ik hoor ook suggesties om grote supermarkten te dwingen om op te splitsen, maar dat gebeurt toch niet. Boeren moeten via producentenorganisaties afspraken kunnen maken over hun inzet bij de prijsonderhandelingen. Zonder dat sprake is van een kartel uiteraard. We zullen daar een evenwicht in moeten zoeken en dat wordt nog een heel gevecht.”
van Ittersum

Reacties

Subsidievreter
Dat komt door dat slappe coöperatie personeel. Die voelen t verlies niet.
Druk
@Subsidievreter
Onze eigen verkopers van zuivel hebben geen enkele feeling met de primaire zuivelproducent, ze gaan dus liever eten met de inkoper van de retail 😞
Wij verkopen eigen boter, met beleving en daarom een goede opbrengstprijs 😄
+6
mlkvhoudr
Toch knap dat jullie hier weer wat negatiefs van weten te maken....
+1
van Ittersum
@mlkvhoudr persoonlijke ontevredenheid geuit d.m.v verwijzingen naar onbereikbare mensen. Nadeel is dat sommigen hiermee zichzelf nogal bloot geven hoe ze zich op dit moment voelen. En dat maakt discuseren op dit forum wel eens tot iets dat je denkt, tja......🤔
Jan S
😀
+2
mlkvhoudr
@Jan S is goed plan dat ik hier alles neer ga zetten wat ik snap, het eerste wat ik snapte was dat als ik niet ademde dat ik het dan benauwd kreeg, het tweede dat ik snapte dat ik niet moest kruipen maar lopen, het derde dat ik snapte was dat 1 plus 1 2 was maar voor dat ik helemaal enthousiast word en hier eindeloos ga vertellen wat ik allemaal snap kun je me misschien eerst even uitleggen waarom ik hier alles moet laten weten wat ik wel snap?
Jan S
😀
+1
pieta
@mlkvhoudr Wat je wel snapt weet je en is misschien een kortere lijst dan wat je niet snapt. 😁
+1
MTSTAMMINGA
Quote Reactie van @Jan S:
Want vertel jij ons eens hoe die supermarkten zoveel macht hebben kunnen krijgen.

Gingen samenwerken uitarmoede
+3
Jan S
😀
+2
van Ittersum
@Jan S dus samenwerken, dat wij, de melkveehouderij daar nooit aan gedacht hebben.....
Jan S
😀
+1
pieta
@Jan S In een democratie dien je rekening te houden met minderheden. Dat is wel iets anders als alles naar de zin van de minderheid doen.
kanniewaarzijn
Quote Reactie van @pieta:
Dat is wel iets anders als alles naar de zin van de minderheid doen.
Daar is de KLW een duidelijk voorbeeld van, een minderheid heeft er voordeel van. Toch wordt het er doorgedrukt...
+1
pieta
@kanniewaarzijn Ik denk niet dat het een minderheid is die er voordeel van kan hebben. Het probleem in deze is dat de minderheid (zoals in vele zaken) zo hard mogelijk op de trom slaat.
+1
kanniewaarzijn
Quote Reactie van @pieta:
zo hard mogelijk op de trom slaat.
Inderdaad, een Hans van Bergen b.v. en noem ze maar op op dit prikkebord 😁
Jan S
😀
pieta
@Jan S Ik zie wel haken en ogen. Maar jij lijkt het liefst de baby met het was water weg te willen gooien. Ik ga voor enkel het waswater weg laten lopen. Dat jij dat niet begrijpt of wil begrijpen uit mijn reacties zal wel aan jouw inlevingsniveau liggen. Je zult wel een egoïst zijn en dus alleen aan jezelf denken. 😁 Wie de bal kaatst kan hem terug verwachten.
Jan S
😀
+1
pieta
@Jan S Dus jij meent dat jij vanuit het sectorbelang denkt? Laat me niet lachen man. Jij denkt gewoon ook vanuit jouw straatje. En ik denk mede aan mijn eigen belang. Ik ben niet voor strak grondgebonden noch voor geen enkele vorm van grondgebondenheid. Ik ben wel voor de KLW maar dan wel met heel wat voorwaarden. Dus niet onbeperkt voordeel genieten met 200 melkkoeien op 10 ha mais.
+1
Jan S
😀
pieta
@Jan S Ik denk exact hetzelfde over hoe jij denkt. En voor zover je het nog steeds niet in de gaten: ik ben voor grondgebondenheid maar dan zonder de scherpe randjes. Dus bijv op termijn 3 GVE per hectare met een minimaal aandeel (blijvend) grasland. Als voorbeeld een bedrijf met 120 GVE minimaal 30 ha gras waarvan bijv 50% blijvend grasland moet zijn en waarbij ook grond waarvan je aantoonbaar het voer afneemt meegeteld mag worden.
brabo
Quote Reactie van @Jan S:
Het is in belang van de hele sector dat we grondgebonden worden

daar denkt de akkerbouw toch anders over.
George
Quote Reactie van @brabo:
daar denkt de akkerbouw toch anders over.

Waarom? Dat is toch een andere sector.
brabo
@brabo
ik heb al vaker hier gemeld dat als de gehele veehouderij tak van NL grondgebonden zou zijn dan blijft er geen mest meer over voor de akkerbouwers.
Jan S
😀
+2
brabo
Quote Reactie van @Jan S:
intensieve veehouderij in Nederland. Die gaat niet meer grondgebonden worden.

eerst meld je dat je voor grondgebonden bent en nu hoeft de intensieve veehouderij van je ineens niet meer mee te doen.............
+2
pieta
@brabo Hij is een echte zelfbenoemde buiten vaste kaders denker. Ahum. 😁
Jan S
😀
brabo
@Jan S
vreemd, de ene diersoort wel en de andere niet.
ik zie het verschil niet zo tussen een intensieve koeien of varkensboer
+1
Jan S
😀
brabo
@Jan S
dus een koeienboer zonder grond moet van jou grondgebonden worden en een varkensboer niet.
tja als je er zo in staat.........
Jan S
😀
brabo
@Jan S
dat beweer ik helemaal niet, dus je moet de zaak nu niet gaan omdraaien.
Jij wil de gehele veehouderij graag grondgebonden. Als ik je dan vraag waarom de intensieve varkensboeren niet en de intensieve koeienboeren wel, dan kom je niet verder dan dat dit moeilijk wordt en dat dit historisch zo is gegroeid. Tja....
+1
pieta
@Jan S Jij benoemt nu exact de reden dat grondgebonden bhet nooit gaat worden in NL. Zonder de intensieve veehouderij is Brabant denk ik extensiever als Friesland.
Jan S
😀
pieta
@Jan S Nee, daar ben ik helemaal niet voor. Ik wou het maar even opmerken.
Jan S
😀
Jannus
Quote Reactie van @van Ittersum:
samenwerken

Samen zingen zal nog wel gaan,samen werken 😖
Jaap40
@Jan S voordeel nu heden ten dage is dat er tegenwoordig boeren in het old boys netwerk zitten. Appeltje eitje zou je denken... de fransjes en anderen zullen deze kar moeten trekken...
+1
puntertje
En ondertussen faseren we een gedeelte van onze leden uit omdat een klant dat volgens Fransje nou éénmaal wil, uh sorry, onze 'eigen' NZO dit tot top-prioriteit heeft verheven.
putjesschepper
@puntertje schandalig Hoe ze met de grupstalboeren omgaan mede door allen leden kan de directie zoveel geld opstrijken.
+1
dwers
@putjesschepper ja het is zoals Jan Aantjes in zijn columm in de boerderij beschrijft, grupstal boeren mogen wel maandelijks hun bijdrage leveren aan zuivel .nl je mag je eigen beul betalen.
+1
weurding
@dwers t is net lidmaatschap lto😃
+1
dwers
@weurding die 700 euro van LTO heb ik dit jaar al bespaard , ik denk dat grupstalboeren als goed makkertje van RFC niet meer hoeven bij te dragen aan zuivel.nl.
kanniewaarzijn
Quote Reactie van @weurding:
t is net lidmaatschap lto
Maar dat ben je niet verplicht.
m uut m
Boeren aan de macht is nog erger dan dat het nu is.
Kijk maar eens terug in de geschiedenis.
ted9
Mensen kennen tegenwoordig wel de prijs. Maar niet de waarde van een product.
+4
Bioepz
Ik acht het allemaal kansloos.Er zijn 2 manier om een hogere prijs voor je producten te bedingen.
A.door je te onderscheiden van de concurrenten.of
B.in een vraagmarkt opereren.
van Ittersum
@Bioepz A: geeft boze boeren, zie grupstal en klw, B: aanbod reguleren bv met een stand-still of inkrimping geeft...zie A, en processen temeer niet iedereen zich verantwoordelijk voelt of meegedaan heeft bij het ontstaan van deze probleemstelling
Bioepz
@van Ittersum Die regulering op nationaal niveau is een ramp:vanuit de rest van de EU komt er zat producten zodat er geen vraagmarkt zal ontstaan.
Maar om je positief te onderscheiden met je product ligt aan jezelf.Soms aan de concurrentie als die niet van plan is uit de bulk te stappen en alleen maar aanschopt tegen onderscheidende acties/regels.Prettige concurrent 😉
van Ittersum
@Bioepz beste en de meest doel treffende middel is tevens de meest ingrijpende: enorme prijsdaling. Noem maar een branche waar dat niet gewerkt heeft, overdaad schaadt!

Nu niet conclusies trekken dat ik nu opper maar als de rest niet werkt werkt dit altijd!
« Terug naar discussielijst

De beste boeren staan aan wal

De agrarische sector staat bol van de ontwikkelingen. Op boeren.online worden er tientallen nieuwsberichten besproken en kennis gedeeld. Of je nu actief bijdraagt door foto's, video's, topics of reacties te plaatsen, of je zorgt er middels de stemknoppen voor dat de beste reactie naar boven borrelt.. Jouw kennis en inzicht m.b.t. de agrarische sector kunnen deze site nét dat beetje beter maken. Maak ook een (gratis) account aan!