Dilemma voor Natuurmonumenten: kappen én toch meer bomen

Aan de ene kant natuur creëren door het kappen van bomen, maar aan de andere kant juist meer plekken voor nieuwe bossen. Het is soms echt een dilemma voor Natuurmonumenten. "Maar het kan wel", zegt Jos Schouten, coördinator Natuurbeheer bij Natuurmonumenten, over het nieuwe kapbeleid van de organisatie.
Natuurmonumenten vroeg om advies aan zo'n 10.000 leden, omdat er steeds meer kritiek kwam op het beleid. Uit een enquête blijkt dat veel leden moeite hebben met de bomenkap. Daarom besluit Natuurmonumenten nu de maximale grootte van de te kappen gebieden terug te brengen van twee naar maximaal een halve hectare.
Volgens Schouten kan het kappen beter dan het nu gebeurt:
"Open landschappen willen we behouden, daarom gaan we nu heel goed kijken waar we meer bossen kunnen aanleggen. Zodat we meer natuur en meer bossen krijgen in Nederland", zegt Schouten.
Ook zal de organisatie eerst kijken naar alternatieven en, nog meer dan in het verleden, luisteren naar bewoners en de leden. "We willen fantastische natuur en landschappen maken, beschermen en in stand houden, maar dat willen we wel samen doen met de mensen die er wonen en werken", zegt Schouten.
'Even niks doen'
Als voorbeeld noemt Schouten de Sallandse Heuvelrug, waar de afgelopen jaren heel veel bos gekapt is om heide te creëren, waarmee open landschappen hersteld en verbonden werden. "Ongetwijfeld gaan we hier ook weer bomen omzagen, maar het belangrijkste is dat we eerst even helemaal niks gaan doen", zegt Schouten. "We nemen een jaar de tijd om samen met onder meer de provincie en Staatsbosbeheer te kijken hoe we toch een verbinding kunnen maken tussen de heide en akkers."
Sinds de jaren 80 is het heidegebied op de Sallandse Heuvelrug vergroot van 500 hectare naar ruim 1200 hectare. "Dat vonden we heel normaal en iedereen vindt het prachtig. Toeristen komen overal vandaan om hier te genieten van die prachtige vergezichten en bloeiende heide."
Tien jaar geleden nog werd een groot gedeelte van het gebied gekapt. Dat werd overlegd met de bewoners van de streek, maar kritiek op het verdwijnen van de bomen was er toen niet, zegt Schouten "Tijden veranderen, zo ook de mensen en de meningen, daarom willen we nu kijken hoe we het op een andere manier kunnen vormgeven."
Meer diversiteit
De natuur aan zijn lot overlaten, is in ieder geval geen optie. "We hebben in Nederland prachtige eeuwenoude landschappen. Die zijn allemaal ontstaan door menselijk gebruik. Daar zijn we blij mee, dat is ons verleden en onze cultuur en identiteit", zegt Schouten.
"Al die landschappen zouden in tien, twintig jaar veranderen in bos als we daar van af zouden blijven. Dat wil niemand. Iedereen houdt van bomen, maar iedereen houdt ook van die landschappen."
Het voordeel van menselijk ingrijpen is volgens Schouten ook dat er meer plek is voor diversiteit. "Onze bossen zijn vrijwel allemaal aangeplant met bomen van één soort en één leeftijd, een heel monotoon bos dus. Als je af en toe ingrijpt, kunnen er veel meer vogels, planten en insecten leven en help je mee aan divers leefgebied."

Dilemma voor Natuurmonumenten: kappen én toch meer bomen (nos.nl)